Zadania związane z transportem kolejowym zdominowały listę przedsięwzięć podstawowych w Kontrakcie Terytorialnym dla województwa łódzkiego na lata 2014-2020(2023). Dokument podpisali dziś marszałek województwa łódzkiego Witold Stępień oraz wiceminister infrastruktury i rozwoju Paweł Orłowski.
Aż 14 z 23 kluczowych przedsięwzięć ma związek z transportem szynowym. Są wśród nich budowa tunelu średnicowego między głównymi łódzkimi dworcami, trzy projekty związane z Łódzką Koleją Aglomeracyjną (przebudowa przystanków, integracja z innymi gałęziami transportu i enigmatyczna „poprawa standardów podróżowania”), cztery dotyczące poprawy parametrów ciągu E-20/CE-20 oraz modernizacja linii nr 14 (podzielona na dwa projekty). Kontrakt przewiduje też prace na łódzkim odcinku Magistrali Węglowej (ciąg CE-65), na trasie Łódź – Kutno – Toruń (linie nr: 15, 16, 18) oraz Częstochowa Wyczerpy – Chorzew Siemkowice (linia nr 146).
Łódzkie stawia na kolej
– Przewaga przedsięwzięć komunikacyjnych wynika z faktu, że na ogół są to przedsięwzięcia z przygotowaną już dokumentacją. Potraktowaliśmy je więc jako te, które najszybciej będzie można zacząć realizować – tłumaczy marszałek województwa Witold Stępień. – Nacisk na kwestię komunikacji i transportu, w szczególności rozwój kolei, to jeden z wyróżników Łódzkiego na tle innych województw, które mają już zatwierdzone Kontrakty – dodaje wiceminister infrastruktury i rozwoju Paweł Orłowski.
Projekty kolejowe znalazły się także wśród pozostałych 69 zadań, wpisanych na listę rezerwową. Za strategiczne dla państwa i regionu uznano: budowę linii Bełchatów – Wieluń z odnogą do Złoczewa, utworzenie tzw. portu multimodalnego w Zduńskiej Woli Karsznicach i podobnej bazy przeładunkowej na łódzkim Olechowie (przeznaczonej do obsługi połączenia kontenerowego Łódź – Chengdu), prace na trasie Kutno – Płock (linia nr 33) i dokończenie budowy wiaduktu wschodniego na stacji Łódź Kaliska (inwestycję wstrzymano przed 16 laty). Na liście widnieje także punkt pod nazwą „Interregionalne Centrum Transportu Szynowego i Usług Logistycznych CTSL TRANSLOG”.
Zmiany są możliwe
– Lista rezerwowa powinna właściwie nazywać się warunkową. Podczas gdy przedsięwzięcia z listy podstawowej mają już dziś wskazane, pewne źródło finansowania czy to w programach krajowych, czy w programach regionalnych lub ze środków budżetowych, projekty „warunkowe” będą mogły być realizowane w razie spełnienia dodatkowych warunków, opisanych w kontrakcie – tłumaczy P. Orłowski. Okoliczności, które mogą wpłynąć na modyfikację listy, to umieszczenie danego zadania w rządowych dokumentach strategicznych lub pojawienie się dostępnej alokacji w programach regionalnych lub krajowych. – Oczekujemy jednak na wyniki negocjacji poszczególnych programów, by móc decydować ostatecznie o finansowaniu lub dacie realizacji poszczególnych projektów – informuje wiceminister.
Kontrakt przewiduje coroczną weryfikację i aktualizację listy zadań. – Traktuję całą listę jako równoważne przedsięwzięcia, które chcemy realizować i które będą realizowane. Ich miejsce w obecnej wersji Kontraktu zależy od bieżącego stanu zaawansowania. W miarę powstawania studiów wykonalności i szacunków wartości ich pozycja będzie się zmieniała – przewiduje marszałek. Nie jest wykluczone wprowadzenie na listę także projektów, których na razie na niej brak. Według marszałka, może stać się tak na przykład w przypadku Łódzkiego Tramwaju Metropolitalnego (warunkiem jest opracowanie studium wykonalności dla projektu, a także uzgodnienie krajowego i regionalnego programu operacyjnego).
– Lista będzie mogła być weryfikowana zarówno pozytywnie, jak i negatywnie – ostrzega jednak P. Orłowski. – Jeśli któreś z zadań z powodów technicznych albo celowościowych nie będzie realizowane, zostanie skreślone. Podczas aktualizacji będziemy oceniali stan zaawansowania projektów, ale będziemy też brali pod uwagę włączanie do Kontraktu kolejnych, dodatkowych środków, także budżetowych. Zakładamy, że w kolejnych latach aż do 2023 r. pieniędzy tych będzie trafiało do regionów coraz więcej. Zatem kolejne przedsięwzięcia, które będą już gotowe i które rząd i samorząd wspólnie wskażą jako priorytetowe, będą mogły pojawić się w Kontrakcie – dodaje.
Narzędzie negocjacji
Wiceminister zwraca też uwagę na istotę Kontraktu Terytorialnego: jest on instrumentem uzgadniania przedsięwzięć priorytetowych pomiędzy władzami centralnymi a samorządami. – Stosujemy takie narzędzie po raz pierwszy w historii polityki rozwojowej w Polsce. Angażuje on środki unijne, w ogromnej mierze z programów regionalnych, jak i budżetowe. Tym samym regiony będą odgrywały coraz większą rolę w polityce rozwojowej. Środki, które trafią do regionów, będą dzięki temu bardziej efektywnie inwestowane – twierdzi Orłowski. Należy jednak przypomnieć, że Kontrakt Terytorialny nie jest instytucją samofinansującą się, zatem wpisania konkretnego zadania na listę nie można mylić z gwarancją finansowania.
Wartość Kontraktu Terytorialnego dla województwa łódzkiego przekracza 25 mld zł. Obok przedsięwzięć kolejowych lista obejmuje także inwestycje drogowe (m. in.: obwodnice Wielunia i Bełchatowa na liście podstawowej, zachodnia obwodnica Łodzi w ciągu drogi S-14 na rezerwowej).