Kiedy wagon staje się inteligentny?

Problemy zarządzania flotą pojazdów towarowych

Funkcjonowanie przewoźnika kolejowego opiera się na takim zarządzaniu flotą, by maksymalnie wykorzystywać posiadany tabor na cele przewozowe. Jest to proces złożony, ponieważ wymaga znajomości właściwości technicznych różnych typów pojazdów, potrzeb serwisowych i utrzymaniowych, ograniczeń sieci infrastruktury czy potrzeb klientów.

– Oczywistym jest, że sprawne operowanie flotą pojazdów jest podstawą pozytywnych wyników finansowych przedsiębiorstwa kolejowego. Dysponowanie parkiem taborowym, nierzadko składającym się z kilkuset czy kilku tysięcy wagonów, niezbędne jest stosowanie dedykowanych do tego celu narzędzi – wskazuje prezes Infracert TSI, Andrzej Maciejewski.

Wagony towarowe mogą być bardziej inteligentne

Współczesny transport rozwija się w kierunku świadczenia nowoczesnych usług dla rozproszonych klientów – jako przykład warto w tym miejscu wskazać wzrost wolumenu przesyłek intermodalnych o około 15% (2017 wobec 2016 r.). Perspektywy wskazują, że udział przewozów tradycyjnych (węgla, kruszyw) będą stopniowo malały na rzecz przewozów kontenerowych. Stosowane przestarzałe metody zarządzania (papierowa dokumentacja, brak wiedzy o lokalizacji i stanie wagonu, powolny obieg informacji) skutkują niskimi wskaźnikami wykorzystania taboru kolejowego.

Dostępne dziś technologie, oparte na łączności satelitarnej i GPS tworzą dziś możliwość wyjścia naprzeciw potrzebom branży. Światowe trendy wskazują na rozwój rozwiązań big data (gromadzenia i przetwarzania dużych ilości danych informatycznych). Rozwiązaniem dedykowanym dla kolejnictwa jest System Inteligentny Wagon (SIW) stworzony przez zespół Infracert TSI, z którego korzysta obecnie kilkudziesięciu przewoźników w Europie i kilkunastu w Polsce.

Z czego składa się System Inteligentny Wagon?

– Najprościej mówiąc: SIW składa się z urządzenia pomiarowo-nadajnikowego oraz serwera, który gromadzi, przetwarza oraz analizuje dane przesłane przez zamontowane na pojazdach nadajniki – wyjaśnia Maciejewski.

Rozwiązanie służy do monitorowania floty pojazdów kolejowych za pomocą nadajnika GPS znajdującego się w szczelnej obudowie wyposażonej we własne zasilanie (bateria pozwala na 7 lat nieprzerwanej pracy) oraz modułu wymiany danych. Dane przesyłane do systemu prezentowane są na interfejsie obrazującym nie tylko aktualną pozycję wagonów, ale przede wszystkim pozwalającym określić rzeczywisty stopień wykorzystania taboru.

Nowe możliwości w zarządzaniu flotą pojazdów kolejowych

Wykorzystując sporządzone w ramach systemu raporty, możliwe jest ujawnienie problemów w czynnościach utrzymaniowych i przewozowych, a także lokalizacja wąskich gardeł sieci kolejowej. Moduły analityki i raportowania pozwalają weryfikować stan taboru, zaś warstwa informatyczna umożliwia przekazywanie danych z innymi systemami funkcjonującymi u przewoźników.

Jak podaje firma Infracert TSI – poprzez wykorzystanie zaawansowanego raportowania, wdrożenie Systemu Inteligentny Wagon pozwala ograniczyć koszty utrzymania taboru nawet o połowę. Skutkuje również zwiększeniem dostępności i jakości obsługi taboru oraz bezpieczeństwa przesyłek.

Według producenta – klienci podkreślają, że najbardziej przydatną funkcją SIW jest geofencing (ang. obszarowanie). Funkcja ta pozwala określać na mapie istotne obszary – np. bocznice klientów, tory odstawcze stacji czy też hale warsztatów naprawczych. Dzięki temu możliwe jest dokładne sprawdzenie czasu obecności pojazdu wewnątrz obszaru, co ma duże znaczenie dla optymalizacji funkcjonowania floty.
Jedną z najbardziej popularnych funkcjonalności jest moduł udostępniania wybranych informacji odbiorcom zewnętrznym. Dzięki niemu, przy wykorzystaniu linku, możliwe jest udzielenie dostępu np. do aktualnego położenia wagonu.

Aplikacja Systemu Inteligentny Wagon nie wymaga ponadto instalacji i jest dostępna z poziomu standardowej przeglądarki internetowej.

Rozwój technologii

SIW jest otwarty na nowe możliwości. Architektura urządzenia pozwala rozbudować je o szereg sensorów pozwalających mierzyć użyteczne w pracy przewoźnika parametry m.in. takie jak: detekcja stanu załadowania, detekcja stanów awaryjnych wagonu, monitoring stanu urządzeń załadunkowych i wyładowczych, identyfikacja zamontowanych podzespołów (np. określenia które wózki są zamontowane do danego wagonu) a nawet sensory włamania i dewastacji.

Rozwój urządzenia wspiera Państwowy Instytut Łączności. Jednym z owoców tej współpracy jest podjęcie procesu wdrożenia najnowszej technologii 5G w module łączności systemu SIW, który otwiera nowe możliwości w zakresie pracy w sieci bezprzewodowej urządzenia.