Bez nowoczesnej kolei nie będzie rozwoju Europy

– Wchodzimy w nową erę, w której rozwój hardware transportowego staje się mniej ważny niż software, czyli wymiana informacji i organizacja. Wymiana informacji staje się kluczowym elementem polityki transportowej. Czechy obecnie muszą jeszcze dokończyć sieć autostrad. Brakuje m.in. odcinków z Brna do Wiednia i z Pragi do Linz przez Czeskie Budziejowice. Inwestycje w infrastrukturę prowadzone są jednak równolegle z rozwojem inteligentnych systemów transportowych – powiedział Dan Ťok minister transportu Republiki Czeskiej podczas debaty o przyszłości transportu odbywającej się w Warszawie w ramach 6 konferencji Transport Research Area Moving Forward.

Czesi uczestniczą w projekcie Crocodile 2, który ma na celu opracowanie nowego skoordynowanego systemu zarządzania transportem. – Nowoczesne systemy zarządzania ruchem wykorzystują nie tylko dane z GPS, ale także informacje z kart SIM od operatorów telekomunikacyjnych. W przypadku Republiki Czeskiej konieczna jest wymiana danych z krajami sąsiednimi, gdyż Czesi bardzo często przekraczają granice i ten ruch musi być uwzględniony – dodał.

W transporcie ważne zyski pośrednie

– W nakładach na nowoczesne systemy transportowe obok efektywności kosztowej duże znaczenie ma oszczędność czasu i inne korzyści, takie jak poprawa dostępności miejsc pracy. Modernizacja transportu zbiorowego, stosowanie nowoczesnych i elastycznych rozwiązań, takich jak zintegrowany system obejmujący taxibusy, metro i ruch pieszy powoduje, że dostępność miejsc pracy na obszarze aglomeracji miejskiej może się poprawić nawet o 70%, co przyczyni się do zmniejszenia bezrobocia i wzrostu gospodarczego – powiedział José Viegas, sekretarz generalny Międzynarodowego Forum Transportowego OECD.

Viegas zwrócił uwagę na problem przepełnienia portów morskich. – Prognozy rozwoju ruchu towarowego przeprowadzone w modelu business as usual wskazują, że przepustowość portów morskich w niektórych regionach jest zbyt niska. Trzeba dokładnie zbadać możliwości przeładunkowe portów i przygotować się do niezbędnych inwestycji – stwierdził w wystąpieniu, dodając, że sposobem na rozwiązanie tego problemy może być przeniesienie części transportu na kolej. Tu jednak pojawiają się liczne bariery infrastrukturalne.

– Z naszych obserwacji wynika, że rozwój towarowego transportu kolejowego w Europie jest powolny. Wynika to częściowo z barier infrastrukturalnych i niedostatecznej interoperacyjności systemów krajowych – powiedział Viegas.

Europa zjednoczona kolejowo

Interoperacyjność obok intermodalności jest nowym paradygmatem logistyki w Europie. Pod tym względem problemy występują w sieci kolejowej, gdzie jest sporo barier przy przekraczaniu granic państw.

– Chcemy przyspieszyć wzrost gospodarczy i zwiększyć satysfakcje użytkowników transportu a jednocześnie obniżyć emisje CO2, zmniejszyć hałas i inne uciążliwości. Te różne cele, jakie chcemy osiągnąć niekiedy prowadzą do sprzecznych oczekiwań. Ich rozwiązaniem jest większa interoperacyjność sieci transportowej, większa dostępność usług logistycznych i scalenie europejskiej sieci kolejowej – powiedział Ralph Keck, przewodniczący Sojuszu na rzecz innowacji logistycznych Alice.

Powstanie jednolitej europejskiej sieci magistral kolejowych jest jednym z najważniejszych celów Komisji Europejskiej. – Multimodalny transport jest priorytetem a jego rozwój przyspieszy po uruchomieniu korytarzy TEN-T. Chcemy zintegrować róże rodzaje transportu i zapewnić interoperacyjność sieci. Projekt TEN-T jest także motorem innowacyjności w Europie. Rozwój systemu multimodalnych transeuropejskich korytarzy transportowych przebiega jednak dość wolno, gdyż brakuje koordynacji działań poszczególnych państw członkowskich. Potrzeba większego zaangażowania państw oraz przemysłu. Komisja Europejska wspiera ten projekt finansowo w skali niespotykanej wcześniej w projektach unijnych – zapewniła Catherine Trautmann koordynatorka projektu TEN-T w Komisji Europejskiej.

Philippe Citroen dyrektor generalny stowarzyszenie przemysłu kolejowego UNIFE przypomniał, że wg priorytetów KE transeuropejksa sieć kolei dużych prędkości powinna zostać ukończono do 2050 r. Unia Europejska chce też zwiększyć znaczenie transportu kolejowego i wodnego śródlądowego w przewozie towarów.

– Co najmniej 40% ładunków transportowanych obecnie drogami na odległości powyżej 300 kilometrów powinno zostać przeniesione na inne środki transportu. W tym celu trzeba m.in. obniżyć koszty transportu kolejowego i zwiększyć jego możliwości. Mamy duże możliwości innowacji w tym sektorze. Mamy nowoczesne placówki badawcze, przemysł i poparcie Parlamentu Europejskiego zatem ten cel jest do osiągnięcia – powiedział Citroen.